ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: «Ότι αγαπώ είναι δικό σου» το νέο βιβλίο το βιβλίο του Γιάννη Καλπούζο

Το νέο βιβλίο του Γιάννη Καλπούζο «Ότι αγαπώ είναι δικό σου» από τις εκδόσεις «ΨΥΧΟΓΙΟΣ», παρουσιάστηκε στο κοινό της Θράκης σε όλες τις πόλεις. Εμείς βρεθήκαμε με τον συγγραφέα και μιλήσαμε μαζί του για
το βιβλίο του, για το μυστικό της επιτυχίας του και για την πηγή της έμπνευσης του.

M.K.: κ. Καλπούζο πείτε μας λίγα λόγια για το νέο σας βιβλίο «ότι αγαπώ είναι δικό σου».

Γ.Κ.: Πραγματεύεται το κοντινό μας παρελθόν, 1960-1994, μέσα από μια ταραχώδη ερωτική σχέση και τις παθογένειες της Ελλάδας, πολλές φορές με παιγνιώδες και έντονα σαρκαστικό ύφος, ενώ το μυστήριο, η περιπέτεια και η πλοκή υπόσχονται να μην επιτρέψουν στον αναγνώστη να το αφήσει από τα χέρια του. Πέραν αυτών πολλά από όσα συμβαίνουν στο μυθιστόρημα, όπως και οι ήρωες, αποδεικνύεται στις τελευταίες σελίδες του ότι κτίζουν σαν κομμάτια του παζλ μια αλληγορία για τις επιπτώσεις του εμφυλίου σπαραγμού στην πατρίδα μας.

Είναι ένα μυθιστόρημα όπου οι κεντρικοί ήρωες παλεύουν με τις εσωτερικές φωνές και τα αδιέξοδά τους, ενώ έχουν ν' αντιμετωπίσουν και όσα καθορίζουν έξωθεν τις τύχες των ανθρώπων. Κι αυτός ο μικρόκοσμος των ηρώων αποκτά καταλυτική σημασία καθώς το βιβλίο επιχειρεί μια ανατομία τους, η οποία παραπέμπει σε πλήθος πραγματικών χαρακτήρων, και συγχρόνως μια απεικόνιση της σύγχρονης Ελλάδας μέσα από πολύπλοκες σχέσεις και τις λαβωματιές της ιστορίας που αντιφεγγίζουν στα μυθιστορηματικά πρόσωπα.

Μ.Κ.: Πότε αρχίσατε τη συγγραφή αυτού του βιβλίου και πότε το ολοκληρώσατε;

Γ.Κ.: Τον Δεκέμβριο του 2012 και ολοκληρώθηκε Ιανουάριο του 2014, ενώ εργαζόμουν τουλάχιστον για οκτώ μήνες επί δώδεκα έως δεκαπέντε ώρες καθημερινά. Υπήρξαν διαστήματα που δεν βγήκα από το σπίτι για δέκα ολόκληρες μέρες, ούτε για έναν περίπατο.

Μ.Κ.: Συναντήσατε κάποιες δυσκολίες;

Γ.Κ.: Οι δυσκολίες είχαν να κάνουν κυρίως με το ύφος της γλώσσας που θα επέλεγα προκειμένου να αναπαραστήσω αυτά τα χρόνια. Η επιλογή της χρήσης μιας μίξης καθαρεύουσας, λαϊκών εκφράσεων και ξενόφερτων λέξεων στις σκηνές που σατιρίζω,  σαρκάζω, διακωμωδώ και καυτηριάζω, απαίτησε πολύ μόχθο και εκτεταμένη αναζήτηση του κατάλληλου λεξιλογίου. Επίσης δυσκολίες επέφερε και ο επηρεασμός μου από όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και σε κοντινούς μου ανθρώπους. Με συνέθλιβαν τα γεγονότα συναισθηματικά και αποπροσανατόλιζαν τη σκέψη μου, υπονομεύοντας έτσι τις προσπάθειες μου.

Μ.Κ.: Ποίος είναι ο αγαπημένος ήρωας σας από αυτό το βιβλίο;

Γ.Κ.: Η πιο αδύνατη και η πιο αδικημένη, η Αυγούλα. Πάνω της σκιαγραφούνται πάμπολλες γυναίκες της εποχής εκείνης στην περιφέρεια κι όχι μόνο. Γυναίκες τις οποίες έχω ζήσει στα μέρη μου στην Ήπειρο και αλλού. Γυναίκες που έζησαν δίχως ουρανό, δίχως να απολαύσουν στο ελάχιστο το μερίδιο που τους ανήκει από τη ζωή. Αγαπημένος είναι και ο Άνδης, στα παιδικά και νεανικά του χρόνια, καθώς μου θυμίζει ορισμένες από τις τρέλες μου ή τις δυσκολίες της επιβίωσης σε ανάλογη ηλικία.

Μ.Κ.: Είστε ένας βραβευμένος συγγραφέας και κάθε σας βιβλίο είναι σίγουρη επιτυχία, ποίο είναι το μυστικό σας;

Γ.Κ.: Η πολύ δουλειά, η εξονυχιστική παρατήρηση του γύρω κόσμου και του έσω, η εμβριθής μελέτη πώς μπορεί να στηθεί μια μυθοπλασία, η αναπαραστατική δύναμη της γλώσσας, η φαντασία, το όποιο ταλέντο μου, το κτίσιμο των ηρώων σκηνή προς σκηνή, το καλοδουλεμένο υπόστρωμα που απεικονίζει κάθε εποχή, πάλι η πολύ δουλειά και τέλος το άγνωστο, ως προς την προέλευση, της έμπνευσης. Ωστόσο σίγουρη επιτυχία δεν υπάρχει για κανένα. Όλα τα βιβλία διαγωνίζονται και κρίνονται στις ψυχές και τον λογισμό των αναγνωστών, χωρίς κανείς να μπορεί να προεξοφλήσει τη δεδομένη επιτυχία.

Μ.Κ.: Είναι δύσκολο να γράφετε για μια εποχή ή μια κατάσταση που δεν έχετε ζήσει;

Γ.Κ.: Η δυσκολία έγκειται στην ανεύρεση στοιχείων για την καθημερινή ζωή. Αυτό που σε μια σύγχρονη μυθοπλασία είναι δεδομένο, στο ιστορικό μυθιστόρημα πρέπει να το μάθεις και πολλές φορές να το ανακαλύψεις με επίπονες έρευνες. Να καταβάλεις μια τεράστια προσπάθεια μόνο για τον καμβά, το υπόστρωμα πάνω στο οποίο θα εξελιχθεί ο μύθος σου. Κατ' ανάγκην διαβάζεις πολύ περισσότερα από όσα θα χρειαστείς ή θα συμπεριλάβεις στο βιβλίο σου, αφού δεν γνωρίζεις εκ των προτέρων τι θα απαιτήσει η πρόοδος της μυθοπλασίας. Ως εκ τούτων απαιτείται κοπιώδης προσπάθεια και συνάμα χρονοβόρα.

Μ.Κ.: Ποια είναι η πηγή της έμπνευση σας;

Γ.Κ.: Η ζωή και ο άνθρωπος. Όσα απασχολούν ή θα έπρεπε να απασχολούν τον άνθρωπο. Τα στραβά του κόσμου και το πώς θα ήθελα να είναι ο κόσμος. Βεβαίως και κάθε τι που τυχαία και απροσδόκητα κινητοποιεί την παρατήρησή μου και τη σκέψη μου. Από μια μορφή στον δρόμο, μέχρι τα σχέδια της φύσης στους κορμούς των δέντρων.

Μ.Κ.: Ποίον συγγραφέα διαβάζεται; Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που σας παρακίνησε να γράψετε;

Γ.Κ.: Πάρα πολλούς, όμως δεν υπήρξε κάποιος που αποτέλεσε αφορμή ή πρότυπο να ασχοληθώ με τη συγγραφή. Τυχαία γεγονότα, φίλοι και φίλες που με προέτρεψαν κι ίσως το σαράκι που βρισκόταν μέσα μου παιδιόθεν και εν υπνώσει, με οδήγησαν στη γραφή.

Μ.Κ.: Σε τι κοινό απευθύνετε το βιβλίο σας;

Γ.Κ.: Στις ηλικίες από 18 και πάνω. Σε γυναίκες και άντρες. Σε διανοούμενους και μέσους αναγνώστες. Κοντολογίς σχεδόν σε όλους. Κι αυτό γιατί είναι κτισμένο με τρόπο ώστε να μπορεί κανείς να μείνει μόνο στο ερωτικό στοιχείο, στην περιπέτεια, στη δράση, στην πλοκή, γενικότερα στη μυθοπλασία ή και να ψάξει όσα κρύβονται κάτω από αυτή είτε με κώδικες, είτε με σύμβολα, είτε κάνοντας συνειρμικές και συνδυαστικές σκέψεις.

Μ.Κ.: Η επαγγελματική σας ενασχόληση είναι η συγγραφή βιβλίων ή ασχολείστε και με κάτι άλλο;

Γ.Κ.: Πλέον ασχολούμαι αποκλειστικά με τη συγγραφή. Ωστόσο εργάστηκα για τριάντα συναπτά έτη στο Υπουργείο Οικονομικών.

Μ.Κ.: Ο κόσμος σήμερα διαβάζει; Και τι προτιμάει; Το βιβλίο ή το e – book;

Γ.Κ.: Στην Ελλάδα έχουμε πολύ μικρό αναγνωστικό κοινό, σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ η ποσόστωση γέρνει σημαντικά υπέρ των γυναικών. Το e-book βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο στην Ελλάδα όσον αφορά τις πωλήσεις και αναμφισβήτητα κυριαρχεί το έντυπο βιβλίο. Ωστόσο η ουσία κάθε βιβλίου βρίσκεται στο περιεχόμενό του. Έντυπο ή ηλεκτρονικό δεν έχει και τόση σημασία, είναι θέμα προτίμησης και εξέλιξης της τεχνολογίας.

 

Μ.Κ.: Συνήθως όταν γράφετε ένα βιβλίο έχετε προκαθορίσει το τέλος ή σας εμπνέει και σας οδηγεί ο ήρωας σας;

Γ.Κ.: Αρχικά σχεδιάζω ένα σκαρίφημα, από το οποίο δεν μένει ποτέ ούτε το δέκα τοις εκατό. Γράφοντας και ξαναγράφοντας, πειραματιζόμενος προς τον έναν δρόμο ή τον άλλο, κτίζοντας και εφευρίσκοντας χαρακτήρες φτάνω σε ένα άλλο αποτέλεσμα. Εάν προκαθορίσει κανείς το τέλος, προσπαθεί όλα να συγκλίνουν σ' αυτό εξαρχής κι έτσι χαλιναγωγείται και αποδυναμώνεται η φαντασία του συγγραφέα. Όσο για τους ήρωες είναι σαν τα μικρά παιδιά που πρώτα τα καθοδηγείς. Τους προσδίδεις χαρακτηριστικά, ολοκληρώνονται και στη συνέχεια αυτονομούνται, με αποτέλεσμα να σε τραβούν στον δικό τους δρόμο και σε ό,τι συνάδει μ' αυτόν.

Μ.Κ.: Όταν πρέπει να αναφέρετε ιστορικά γεγονότα σε ένα βιβλίο και να τα συνδέσετε είναι εύκολο; Απαιτεί γνώσεις και διάβασμα;

Γ.Κ.: Πέρα από την τεράστια έρευνα, απαιτείται η ικανότητα να εντάσσεις λειτουργικά τα όποια στοιχεία στο κείμενό σου. Να το υπηρετούν κι όχι να το καταστρέφουν. Χρειάζεται και να μπορείς να κάνεις συνδυαστικές σκέψεις προς πολλές κατευθύνσεις, τόσο ως προς το μυθοπλαστικό κομμάτι ή αυτό των ηρώων, όσο και ως προς τα μηνύματα και τα θέματα που πραγματεύεσαι κάθε φορά. Βεβαίως είναι πολύ σχετική έννοια το εύκολο και το δύσκολο. Για κάποιον, δηλαδή, που δεν είναι ακροβάτης, είναι φοβερά δύσκολο να εκτελέσει έστω και μια απλή ακροβατική άσκηση. Όμως για τον ακροβάτη φαντάζει εύκολο. Εννοείται, βεβαίως, ότι έχουν προηγηθεί χρόνια άσκησης και μαθητείας για κείνον κι επιπλέον διαθέτει το απαιτούμενο τάλαντο και την κατάλληλη σωματική διάπλαση.

Μ.Κ.: Έχετε κάποιο νέο βιβλίο στα σκαριά;

Γ.Κ.: Ερευνώ από καιρό ένα θέμα με τον ποντιακό ελληνισμό. Συγχρόνως με πολιορκούν συνεχώς ιδέες. Όμως ακόμη το  μολύβι δεν άπλωσε καμιά στο χαρτί.

Μ.Κ.: Το  να θεωρείστε ένας αριστουργηματικός συγγραφέας σας αγχώνει να είστε πάντα αρεστός στο Κοινό; Σας δημιουργεί αίσθημα ευθύνης απέναντι τους;

Γ.Κ.: Λειτουργεί ως πρόκληση και δημιουργική πρόσκληση να παλέψω ακόμη πιο σκληρά προς την κατάκτηση του λογοτεχνικού μου ονείρου, αλλά και να μην προδώσω τις προσδοκίες που δημιούργησαν στους αναγνώστε τα μέχρι τώρα βιβλία μου. Αρεστός δεν προσπάθησα να γίνω σε κανέναν. Απεναντίας αναζήτησα συνοδοιπόρους ανάμεσα στους αναγνώστες, οι οποίοι να συμμερίζονται τη γραφή μου, τη λογοτεχνική αισθητική και τον τρόπο που προσλαμβάνω, οραματίζομαι και αναπαριστώ τον κόσμο.

ΚΙΝΕΖΟΥ ΜΑΡΙΝΑ